İSTANBUL (AA) - sahibinden.com, Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) işbirliğiyle hazırladığı "sahibindex Kiralık ve Satılık Konut Piyasası Görünümü" raporunu paylaştı.

Şirketten yapılan açıklamaya göre, raporda ekim ayındaki kiralık ve satılık konut piyasasındaki değişimler mercek altına alındı.

Rapora göre eylülden ekime Türkiye genelindeki ve üç büyükşehirdeki cari konut fiyatı artış oranları enflasyon oranından daha düşük olduğu için, hem Türkiye genelindeki hem de üç büyükşehirdeki reel (enflasyondan arındırılmış) satış fiyatı düştü.

Reel fiyatlardaki yıllık değişim oranı eylülde ülke genelinde yüzde -17,9, İstanbul'da yüzde -18,5, Ankara'da yüzde -16,1 ve İzmir'de yüzde -14,8 oldu. Cari fiyatlar incelendiğinde ise bir önceki yıla göre artışın devam etti. Cari fiyatlardaki yıllık artış oranı, eylüle kıyasla ülke genelinde 0,3 puan artarak yıllık yüzde 21,9'a yükseldi.

Buna göre Türkiye genelinde ortalama satılık konut ilan metrekare cari fiyatı 31 bin 097 lira oldu. Satılık konut ilan metrekare cari fiyatlarındaki yıllık artış oranları üç büyükşehirde de artarak İstanbul'da yüzde 21, Ankara'da yüzde 24,7 ve İzmir'de yüzde 26,7 olarak hesaplandı. Ortalama satılık konut metrekare fiyatları İstanbul'da 42 bin 529 lira, Ankara'da 24 bin 045 lira ve İzmir'de 36 bin 538 lira oldu.

- Reel konut fiyatında düşüş devam ediyor

2020 mayıstan itibaren sürekli artan Türkiye genelindeki reel konut fiyat endeksinin 2023 Temmuz'dan bu yana gösterdiği düşüş 2024 Ekim'de de devam etti. Reel konut fiyat endeksi ekimde eylüle kıyasla 1 puanlık bir azalışla 158,9 oldu. Eylülden ekime enflasyon oranı cari konut fiyat artış oranından daha yüksek bir düzeyde gerçekleşti. Son bir yıldır cari konut fiyatları sistematik olarak enflasyonun altında kaldığından reel fiyatlar azaldı.

Üç büyük ilde son bir yılda düşüşte olan konut reel satış fiyat endeksi eylüldeki düşüşünden sonra ekim ayında da düşüşünü sürdürdü. Eylülden ekime reel konut fiyat endeksi İstanbul'da 1,2 puan, İzmir'de ise 0,6 puan azaldı. Ankara'da ise reel konut fiyat endeksi 1,6 puanlık artış gösterdi. Ekimde reel konut fiyat endeksi İstanbul'da 154,1, Ankara'da 182,5, İzmir'de ise 168,1 oldu.

Ağustos 2022’de yüzde 65,8'e ulaşan yıllık reel fiyat artışı Eylül 2022'den itibaren hızla inişe geçti. Kahramanmaraş merkezli depremlerin etkisiyle Şubat 2023'te geçici olarak yükselen yıllık reel fiyat artışı marttan itibaren yeniden azalmaya başladı. Ekim 2024'te yıllık fiyat değişimi oranı Eylül 2024'e kıyasla 0,7 puan artarak yüzde -17,9 ile negatif değerlerde seyrini sürdürdü.

- Cari fiyatlarda artış eğilimi

Cari fiyatlarda yıldan yıla artış oranlarında son bir yıldır yavaşlama yaşandı. Yıllık konut fiyatı değişimi Türkiye genelinde Ağustos 2022'de yüzde 198,7 artışla zirve yaptı. Konut fiyatları izleyen aylarda enflasyon nedeniyle artmaya devam etse de artış temposunda bariz bir yavaşlama ortaya çıktı. Ülke genelinde ortalama konutun cari fiyatla yıllık artış oranı Eylül 2024 itibarıyla yüzde 21,9 oldu.

Cari fiyatların yıllık artışları 3 büyük şehir için Ekim 2024'te geçen aylardaki trendin aksine yukarı yönlü. İstanbul'da zirveye Temmuz 2022'de ulaşıldıktan sonra düşüş başlamış ve yıllık fiyat artışı Ekim 2024'te yüzde 21'e geriledi. Ankara ve İzmir'de ise zirveye Eylül 2022'de ulaştı ve Ekim 2024’te bu iki ilde yıllık artış oranları, sırasıyla, yüzde 24,7'e ve yüzde 26,7'ye geriledi.

Ocak 2023'te istisnai bir yükselişle 235'e ulaşan talep endeksi, Kahramanmaraş merkezli depremin ardından düşüş yönlü bir seyir izleyerek Kasım 2023’te 88,7’ye kadar geriledi. Aralık 2023'ten itibaren yönünü yukarı çeviren endeks eylülden ekime yüzde 4,5'lik bir artışla 165'e ulaştı. Geçen yılın ekim ayına kıyasla endeks yüzde 69,2 daha yüksek.